Kavel 2 Oostenburg in de voorselectie van de Zuiderkerkprijs

De succesingrediënten: jonge architecten en het sociale aspect

Over waarom kavel 2 in de voorselectie voor de Zuiderkerkprijs was opgenomen zegt Rikjan: “Ik denk dat het komt doordat woningcorporatie Stadgenoot het lef heeft gehad om jonge architecten een kans te geven. Het is nu geen eenheidsworst, maar het zijn echt unieke gebouwen. Het gaat verder dan de standaard.” Ferry voegt toe dat ook de sociale kant opvalt: “Het gezamenlijke vind ik mooi; het dakterras, de fietsenstalling, de wasruimte. Iedereen heeft zijn eigen woning en de bewoners delen de galerijen die we extra breed hebben gemaakt, waardoor je er ook een stoel en bloempot neer kunt zetten. Ik sprak laatst een bewoner en zij sprak vol lof over hoe haar buurvrouw aan de brede galerij woont. Ze was daar zelfs een beetje jaloers op. Dat het gebouw en hoe bewoners het beleven precies uitpakt zoals wij het van tevoren hadden bedacht, daar krijg ik veel energie van.”

Een buitenkant die ook van koopwoningen had kunnen zijn

Het beeldkwaliteitsplan dat Stadgenoot met de gemeente Amsterdam heeft gemaakt stelt dat je aan de buitenkant niet zou moeten kunnen zien of het een sociale huurwoning is of een koopwoning. Daar is bij het ontwerp op verschillende manieren rekening mee gehouden. Ferry: “Met lange, smalle studio’s van drie meter breed zou de buitenkant heel repetitief kunnen worden. We hebben daarom gekozen voor drie typen ramen. Daardoor heb je nu een afwisselend gevelbeeld waardoor je vanaf de buitenkant niet ziet dat er alleen maar woningen van 30 vierkante meter achter zitten. Daarnaast hebben we een chique baksteen gebruikt, die zorgt voor statigheid.” 

Flexibel in te delen gebouwen die toekomstproof zijn

De gebouwen zijn zo gemaakt dat ze in de toekomst anders ingedeeld zouden kunnen worden, als dat nodig is. Ferry: “De gezamenlijke ruimtes in het gebouw kun je in de toekomst op verschillende manieren gebruiken. Die flexibiliteit zit ook in de structuur van het gebouw: tussen de studio’s zitten wanden die eventueel doorgebroken kunnen worden. Stel je voor dat er in de toekomst opeens veel vraag is naar woningen van 60 vierkante meter. Dan kan dat.” Rikjan: “De gevel staat er misschien wel 100 of 200 jaar. Die moet tijdloos zijn. Ook de plattegronden moeten simpel zijn en de bewoner de vrijheid geven. Zo is in basis alles van de woningen van 45 vierkante meter open. Er staat alleen een klein muurtje om je bed achter te zetten. Dat geeft het gevoel van een loft en daardoor heb je voor je gevoel een groter huis. Wil je wel een wand? Dan kun je die zelf makkelijk plaatsen, we hebben in de plattegronden stippellijnen gezet op de plek waar je dat kunt doen.”

Het karakter van de wijk zie je terug in de gebouwen
Oostenburg is een stoere stadswijk met een rijke historie. In de ontwerpen hebben de architecten de link naar de historie gelegd. Rikjan: “Wat wij heel erg geprobeerd hebben is om de identiteit van de plek voelbaar te maken in de gebouwen. Wat gebeurde er vroeger op deze plek? In het kantoorgebouw De Grens en het woongebouw Het Eiland zie je een duidelijke link met de historie. Het bedrijvengebouw heeft een rauwe, industriële identiteit waarbij we met de betonnen gevel verwijzen naar de opbollende zeilen van de VOC-schepen die op exact deze plek ooit gebouwd werden. Het bruinrode woongebouw verwijst in zijn hoofdopzet op een subtiele manier naar de masten van deze schepen. En hebben we ons bij dit gebouw laten inspireren door de Van Gendthallen, zowel in het materiaal, als in de kleur en hoofdvorm.”

Een creatieve puzzel die mooi is gelegd

Met het budget zijn de architecten slim omgegaan. Rikjan: “We hadden voor het kantoorgebouw plannen om er stalen elementen in te verwerken. Dat bleek te duur. We hebben toen gekozen voor beton met een reliëf erin, dat verwijst naar de zeilen van de schepen. Doordat we nu maar 1 mal nodig hadden, was het kostendekkend. En het is nu een perfecte rauwe parel, zo’n perfect klein pandje.”

Ons Oostenburg leeft!

Hoe ze nu naar de gebouwen kijken? Rikjan: “We hebben foto’s laten maken toen het gebouw net opgeleverd was. Als je nu kijkt zie je dat de diepe balkons echt omarmd worden. De oversized buitenruimtes zijn echte buitenwoonkamers geworden. Dat doet het gebouw goed, het komt tot leven.” Ferry: “De ontwikkelingen op Oostenburg gaan snel. Wij waren een van de eersten en nu leeft Oostenburg echt. Dat is mooi om te zien.”